Wat is een financiële herstructurering?

Bij een financiële herstructurering wordt vaak direct gedacht aan schuldsanering, maar het is veel meer dan dat. Een financiële herstructurering is een ingrijpende aanpassing aan de structuur, de operatie of de balans van een onderneming. Dit gaat vaak samen met kostenbesparingen, schuldsanering en het verkopen van activa. Met als doel om een gezondere onderneming neer te zetten wanneer de onderneming in financieel zwaar weer verkeert. Door de herstructurering heeft de onderneming weer toekomstperspectief en wordt faillissement voorkomen.

Start altijd met een operationele herstructurering

Een belangrijke voorwaarde voor een (financiële) herstructurering is dat de onderneming in de kern levensvatbaar is. Het is hierom van belang om het businessmodel en de strategie nog eens goed onder de loep te nemen en te bekijken of deze herzien moeten worden om relevant te blijven. Ook is het van belang om de crediteuren inzicht te geven in de oorzaken waardoor de zwakke financiële positie is ontstaan en hen mee te nemen in de operationele veranderingen. Welke veranderingen worden operationeel doorgevoerd om de winstgevendheid van het bedrijf te verhogen? Denk hierbij aan kostenbesparingen (zoals verkleining van het personeelsbestand), maar ook strategische keuzes zoals het afscheid nemen van bepaalde activiteiten. Het opstellen van een operationeel plan is het startpunt van de herstructurering. Een financiële herstructurering is namelijk niet mogelijk zonder operationele verbeteringen door te voeren aangezien het financiële plan vanuit het turnaroundplan ontstaat. Wilt u meer weten over het belang van een gedegen turnaroundplan? Lees dan onze blog hierover.

Als uit het operationele plan en financiële plan is gebleken dat de onderneming levensvatbaar is en voldoende verdiencapaciteit heeft, maar niet aan haar aflossingsverplichtingen kan voldoen, is het tijd om aan de slag te gaan met de financiële herstructurering.

Mogelijkheden financiële herstructurering

Er zijn meerdere scenario’s mogelijk om een bedrijf te herstructureren. Een financiële herstructurering kan namelijk op verschillende manieren plaatsvinden.

1.    Schuldsanering en buitengerechtelijk crediteurenakkoord

2.    Afdwingen van een onderhands akkoord via de Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA)

3.    Doorstart vanuit faillissement

4.    Afspraken maken met individuele schuldeisers

Schuldsanering en buitengerechtelijk crediteurenakkoord

Wanneer een onderneming in financiële nood verkeert, kan zij besluiten haar schuldeisers een crediteurenakkoord aan te bieden. Aan de schuldeisers wordt dan een bepaald percentage van de schuld aangeboden tegen finale kwijting.

Om schuldeisers te overtuigen om mee te werken moet aan voldoende informatie worden verstrekt zodat zij een beslissing kunnen nemen. Wie zijn de schuldeisers? Hoe zijn de schulden opgebouwd? Wat is de financiële positie van de onderneming? En wat is het toekomstperspectief van de onderneming? Hierbij moet duidelijk worden dat het niet instemmen met het akkoord zal leiden tot faillissement. Doordat schuldeisers niet gedwongen kunnen worden om mee te werken en het van belang is dat alle crediteuren akkoord gaan, blijkt een onderhands crediteurenakkoord in de praktijk soms moeilijk te realiseren.

Wet homologatie Onderhands Akkoord (WHOA)

Door de inwerkingtreding van de WHOA op 1 januari 2021 is het nu ook mogelijk om een crediteurenakkoord af te dwingen zonder instemming van alle schuldeisers. De WHOA biedt hierdoor ruimere kansen en extra mogelijkheid om bedrijven te laten overleven en daarmee een faillissement te voorkomen. Om het crediteurenakkoord te kunnen financieren is vaak nieuw geld nodig.

Doorstart vanuit faillissement

In sommige gevallen is het economisch voordelig om niet met het gehele bedrijf door te gaan en een deel na faillissement door te starten. Bij een doorstart wordt gekeken naar de gezonde bedrijfsonderdelen en hoe die behouden kunnen blijven door het faillissement, terwijl schulden worden achtergelaten.

Afspraken maken met individuele schuldeisers

Naast bovenstaande (juridische) herstructureringsmogelijkheden is het ook mogelijk om schuldeisers individueel te benaderen en met hen vernieuwde afspraken te maken met realistische terugbetalingstermijnen. Een voorbeeld hiervan is het indienen van een kwijtscheldingsverzoek bij de belastingdienst of het aanvragen van aflossingsuitstel bij de bank. Meer over het kwijtscheldingsverzoek bij de belastingdienst, kunt u vinden in onze blog hierover.

Het wordt meestal pas tijdens het herstructureren duidelijk welke optie het beste bij de onderneming past. Er zijn altijd meerdere opties. Zo is het aan te raden om altijd eerst te starten met een onderhands akkoord, waarbij met iedere belanghebbenden een regeling tot stand komt. Mocht dat niet lukken, is het altijd mogelijk om een WHOA-traject te starten en dwarsliggende crediteuren te dwingen om mee te werken.

Hoe kom je tot een realistisch en voordelig saneringsvoorstel?

Bij een financiële herstructurering heb je altijd te maken met verschillende groepen schuldeisers met ieder hun eigen juridische positie en belangen. Om een beeld te krijgen hoe zij in de wedstrijd zitten, is het van belang om met alle partijen in gesprek te gaan en de situatie te bespreken. Hierbij moet ook het worstcasescenario (wat krijgen schuldeisers in het geval van faillissement) en het saneringsvoorstel besproken worden. Maar hoe kom je tot een voordelig en realistisch saneringsvoorstel? Om tot een goed voorstel te komen, moeten de volgende vragen beantwoord worden:

1.    Hoeveel schulden kan de onderneming dragen met het verdienmodel?

2.    Wat zijn de conclusies uit het operationele turnaroundplan?

3.    Wat ontvangen schuldeisers in het geval van een faillissement?

Aan de hand van de antwoorden op deze vragen moet een voorstel dat beter is dan het worstcasescenario worden aangeboden aan de schuldeisers. Bij dit voorstel moeten de belangen van zowel de onderneming als de schuldeisers zorgvuldig worden afgewogen.

Conclusie

Een financiële herstructurering kan niet zonder het doorvoeren van operationele verbeteringen. Het operationele plan vormt namelijk de basis voor het financiële plan. Als uit het operationele plan en financiële plan is gebleken dat de onderneming levensvatbaar is en voldoende verdiencapaciteit heeft, maar niet aan haar aflossingsverplichtingen kan voldoen, is het tijd om aan de slag te gaan met de financiële herstructurering. Welke optie voor financiële herstructurering het beste bij de onderneming past wordt gaandeweg duidelijk. Wel is het van belang dat de schuldeisers een beter voorstel aangeboden krijgen dan in het geval van een faillissement.