Bas Besseling, herstructureringsdeskundige en advocaat, gaat in gesprek met Jasper Graaff. Hij is de voorzitter van de kennisgroep invordering en civiel recht bij de Belastingdienst.

De inhoud van deze blog is gemaakt op basis van deze podcast aflevering. Liever luisteren? Klik dan op onderstaande podcast player.

Binnen de Belastingdienst zijn er 26 kennisgroepen. Die kennisgroepen zijn er om lastige vragen te beantwoorden. Jasper zit in de kennisgroep over invordering. Invordering lijkt op het bijzonder beheer en herstructurering. Als u belastingschulden heeft, komt u dus bij de invordering terecht. Daarnaast houdt Jasper zich ook bezig met het civiele recht. “Dat maakt deze kennisgroep uniek binnen de Belastingdienst. We zijn geen fiscalisten, maar echte civiele juristen”, vertelt Jasper Graaff.

Wat is een invordering?

De ontvanger is degene die invordert. Jasper legt het uit: “Als ik het in deze podcast heb over de ontvanger, bedoel ik mijn collega’s van de Belastingdienst die invorderen. Als de ontvanger vragen heeft op het gebied van de invordering, die hij niet beantwoord kan krijgen, gaat hij daarvoor naar mijn kennisgroep.”

Jasper behandelt zelf geen dossiers, maar is nauw betrokken bij de totstandkoming van het beleid. De Belastingdienst voert het beleid uit dat het ministerie opstelt. Het ministerie bepaalt hoe ze moeten omgaan met een WHOA-dossier en in welke gevallen ze kwijtschelding mogen goedkeuren. “Wij zien nu vooral veel kwijtscheldingsverzoeken. Dat is dus nog geen officiële WHOA-procedure. Dat kan komen door de hoge kosten van de WHOA”, vertelt Jasper.

Veel ondernemers met betalingsachterstanden

Er zijn 140.000 ondernemers die een betalingsregeling hebben die afloopt, maar nog geen actie hebben ondernomen. De Belastingdienst probeert op allerlei manieren de communicatie richting de ondernemer op gang te krijgen. Tijdens corona zijn alle invorderingen stilgelegd. Ondernemers hebben toen veel tegemoetkoming gekregen. Sinds 1 oktober moeten de ondernemers weer gaan terugbetalen. Helaas zijn veel van hen daar te weinig mee bezig.

Er zullen ongetwijfeld veel ondernemers zijn die niet kunnen terugbetalen, maar er zijn ook veel ondernemers die om onduidelijke redenen nog niet zijn begonnen met terugbetalen. Daarom besteedt de Belastingdienst hier nu veel aandacht aan.

Aan die ondernemers meldt de Belastingdienst ook aanspreekpunten voor betalingsproblemen. Voor particulieren zijn dat de gemeente en de schuldhulpverlening. De KvK is er voor de ondernemers. “Dat proberen wij in alle communicatie door te laten klinken”, aldus Jasper Graaff.

Nieuwe instructies: bij twijfel instemmen

De instructies richting de Belastingdienst zijn veranderd. Tegenwoordig gaat ze anders om met schuldenproblematiek en moet er bij twijfel over kwijtschelding ingestemd worden. Voor veel medewerkers voelt dit onwennig. Bedenkt u daarbij ook dat veertig tot vijftig procent van de medewerkers bijna met pensioen gaat. Deze mensen werken al dertig tot veertig jaar met de oude regels, waarbij er vrijwel geen ruimte was voor uitzonderingen. Deze kentering na corona vraagt veel van de invorderaar die al heel lang in dienst is.

Vertrouwen op akkoord van de bank of accountant

Hoe gaat de Belastingdienst nu om met kwijtscheldingsverzoeken? “Wij luisteren hierbij naar het oordeel van bijvoorbeeld de bank of de accountant. Geven zij aan dat de onderneming levensvatbaar is? Dan doen wij zelf geen onderzoek meer en hoeven we daar zelf niet over na te denken. We kijken dan ook niet meer naar zaken als verwijtbaarheid”, vertelt Jasper Graaff.

Bij particulieren gaat de Belastingdienst al langer vroegtijdig akkoord met een dwangakkoord. Wanneer duidelijk is dat het goed zit, geven zij hun goedkeuring. Dat gaan ze nu bij de WHOA ook doen. “Als vooraf duidelijk is dat de rechtbank akkoord gaat, doen wij dat ook. We kijken dan niet meer naar de substantiële omvang en andere zaken”, vertelt de Belastingdienst-medewerker. Gaat de Belastingdienst akkoord met uw WHOA-akkoord? Dan is de kans van slagen groot, omdat zij vaak één van de grotere schuldeisers zijn.

Bij de WHOA hoeft u niet alle schuldeisers te betrekken bij het traject. Gaat u voor een regulier traject? Dan moet dat wel. U mag alleen dwangcrediteuren uitsluiten. Bij de WHOA volgt de Belastingdienst de WHOA wetgeving. Daarbij mag een WHOA akkoord ook goedkeuring krijgen als niet alle schuldeisers worden meegenomen. Dat is wel maatwerk. Sluit u veel schuldeisers uit? Dan moet u daar een goede reden voor hebben.

WHOA in de praktijk

Een ondernemer die 390 schuldeisers heeft, maar 300 daarvan opneemt in het WHOA-akkoord, moet wel een heel goed verhaal hebben waarom die 90 erbuiten blijven. Alleen dan zal de ontvanger er mee instemmen. Op grond van het beleid mag hij ermee instemmen, maar het hangt van de situatie af of dat ook gebeurt.

Als u al uw leveranciers gaat betrekken in uw moeilijke situatie, levert dat een hoop gedoe op. Mensen komen spullen ophalen, dreigen met faillissement of gaan procedures beginnen. Daarom wordt er in de WHOA geaccepteerd dat u een bepaalde groep crediteuren buitensluit. Vaak is dat gebaseerd op een financiële grens van de vordering.

Evaluatie verschillen WHOA en kwijtschelding

De WHOA is voor de Belastingdienst en het ministerie nog nieuw. Er is nog veel te leren. “Wij zien ook dat er verschillen zijn tussen het WHOA-beleid en het reguliere kwijtscheldingsbeleid. Daar moet uiteindelijk door het ministerie en de staatssecretaris een knoop worden doorgehakt. Gaan wij nu door die WHOA-wetgeving het reguliere kwijtscheldingsbeleid ook versoepelen op die vlakken? Het is vreemd dat u in een regulier kwijtscheldingsbeleid strenger moet zijn dan in een WHOA-procedure”, vertelt Jasper.

Helaas zijn er nog weinig WHOA-dossiers. Dat betekent dat er te weinig casussen zijn om het beleid goed te kunnen evalueren. In de dossiers die er zijn zijn er ook geen enorm heikele punten voor de Belastingdienst. Er zijn wel 14.000 ondernemers die in actie moeten komen. De eeuwige vraag blijft voor de Belastingdienst: hoe komen we met hen in contact?

Personeelstekort en onervarenheid spelen een grote rol

Helaas is er ook bij de Belastingdienst een personeelstekort. Medewerkers zijn niet snel te vinden en moeten lang worden ingewerkt. Daardoor verloopt het proces van een WHOA-aanvraag soms te langzaam. Ook is er weinig ervaring met de WHOA. Er komen mondjesmaat aanvragen binnen. Binnenkort gaat dat veranderen, want de ondernemers met een betalingsachterstand moeten in actie komen.

Kom op tijd in actie en meld u bij de Belastingdienst

Als een ondernemer schulden heeft, komt hij vaak te langzaam in actie. Dan gaat de kop in het zand en werken ze gewoon maar door. Ze hopen dat het zich vanzelf oplost. Maar als u de cijfers ziet van ondernemers die niet aan hun verplichtingen voldoen, is dat schokkend. Zeker in combinatie met de lage faillissementscijfers van afgelopen jaar.

Jasper vertelt over de schrijnende situatie: “We weten allemaal dat er heel veel problemen aankomen. Het enige dat wij kunnen doen is blijven communiceren: betaal op tijd. En als u dat niet kunt, neem dan contact op. Want tijd is zo enorm belangrijk in een WHOA-procedure, u moet echt zorgen dat u er op tijd bij bent.”

Hoe begint u met de WHOA-procedure?

Bespreek de situatie met deskundigen zodat zij samen met u het traject kunnen volgen. Zij kunnen u begeleiden. Informeer uzelf over de WHOA en abonneer u op onze podcast Alles Over WHOA. Wij willen graag onze kennis met u delen, u inspireren en zorgen dat het WHOA-traject efficiënt verloopt.

Sluit u aan bij ons platform: profiteer van onze kennis en krachtige netwerk

We verzamelen best practices en delen deze met elkaar. Zo gaan we samen het proces verbeteren. Bent u zelf een professional in de wereld van herstructurering? Sluit u dan aan als sponsor of herstructureringsdeskundige en deel uw ervaringen met andere professionals.